Nghiên cứu mới: Ô nhiễm không khí làm giảm hiệu quả của vaccine COVID-19

Những nghiên cứu trước đây đã chỉ
ra rằng các chất gây ô nhiễm không khí tác động đến nhiều loại tế bào miễn dịch
và làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn và các bệnh tim mạch và hô hấp mãn tính.

Các nghiên cứu cũng phát hiện ra
rằng tình trạng viêm mãn tính do ô nhiễm không khí gây ra có tác động tiêu cực
đến hiệu quả của vaccine, bao gồm cả hiệu quả của vaccine COVID-19. Tuy nhiên,
có rất ít bằng chứng khoa học về tác động lâu dài của ô nhiễm không khí đối với
phản ứng của vaccine.

Trong nghiên cứu hiện tại, các
nhà nghiên cứu đã phân tích mẫu máu của 927 người tham gia tại Catalonia, Tây
Ban Nha được tiêm phòng COVID-19 để phát hiện các kháng thể immunoglobulin G
(IgG), IgM và IgA chống lại nhóm năm kháng nguyên gây hội chứng hô hấp cấp tính
nặng do virus corona 2 (SARS-CoV-2) bằng cách sử dụng một công nghệ đặc biệt.

Lưu ý rằng nghiên cứu về phản ứng miễn dịch đối với vaccine COVID-19, tương tự như các loại vaccine khác, vẫn tập trung vào phản ứng IgG. Tuy nhiên, trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã đo các kháng thể IgM được tạo ra bằng cách tiêm vaccine ở những người tham gia được lấy mẫu trong tháng đầu tiên sau khi nhận liều tiêm đầu tiên. Ngược lại, họ đã phân tích mức độ IgG/IgA của tất cả những người tham gia bất kể thời gian lấy mẫu sau khi tiêm chủng.

Tiếp theo, nhóm nghiên cứu mức độ
phơi nhiễm của những người tham gia trong giai đoạn 2018-2019 (thời điểm trước
đại dịch) với vật chất dạng hạt 2,5 (PM 2,5 – là các hạt nhỏ có đường kính khí
động học nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 micromet), nitơ điôxít (NO2 ), ôzôn (O3) và
cacbon đen (BC).

Nhóm nghiên cứu đã điều chỉnh các
ước tính này cho các đồng biến ở cấp độ khu vực và cá nhân, loại và liều lượng vaccine,
thời gian kể từ khi tiêm vaccine và tình trạng lây nhiễm. Cuối cùng, họ sử dụng
các mô hình phụ gia tổng quát để điều tra mối liên hệ giữa các chất ô nhiễm
không khí và các kháng thể tính theo thời gian kể từ khi tiêm chủng.

Tương tự như vậy, nhóm đã sử dụng
các mô hình hồi quy tuyến tính để kiểm tra mối liên quan giữa mức độ ô nhiễm
không khí và lượng kháng thể.

Các tác giả đã quan sát thấy mối
liên quan giữa việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí và phản ứng kháng thể vaccine
COVID-19 ở những người tham gia không có tiền sử COVID-19. Đặc biệt, việc tiếp
xúc với PM 2.5, BC và NO2 làm giảm phản ứng kháng thể vaccine từ 5 đến 10% sau
khi điều chỉnh các yếu tố gây nhiễu. Họ có phản ứng kháng thể thấp hơn khoảng 10%
đối với các kháng
nguyên S do vaccine kích hoạt, làm nổi bật vai trò của nhiều con đường miễn dịch
mà qua đó ô nhiễm không khí phát huy tác dụng gây ra các bệnh mãn tính.

Tuy nhiên, các nghiên cứu trong
tương lai nên sử dụng dữ liệu triển vọng dài hạn để đánh giá sự giảm đáp ứng
kháng thể này đối với nguy cơ mắc COVID-19 trong tương lai. Tương tự như vậy,
các nghiên cứu nên điều tra tác động của ô nhiễm không khí đối với việc chủng
ngừa các bệnh khác.

Hơn nữa, mức giảm quan sát được
kéo dài trong nhiều tháng liên tục ở những người tham gia tiếp xúc với mức độ ô
nhiễm không khí trên trung bình. Ngoài ra, các tác giả đã quan sát thấy sự sụt
giảm này trong các phản ứng sớm (mức độ IgM) và các phản ứng muộn được phản ánh
dưới dạng mức độ IgG.

Những phát hiện này về việc tiếp
xúc với ô nhiễm không khí phù hợp với bằng chứng đã có từ trước cho thấy rằng sự
tồn tại lâu dài của các chất độc miễn dịch, chẳng hạn như biphenyls polychlorin
hóa (PCB), làm giảm phản ứng vaccine ở trẻ em.

Nghiên cứu đã sử dụng một xét
nghiệm ghép kênh, giúp các nhà nghiên cứu phân biệt những người tham gia bị nhiễm
bệnh trước đó với những người vẫn chưa bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, các nhà nghiên
cứu không thể xác định sự khác biệt không đáng kể trong phản ứng với ba kháng
nguyên SARS-CoV-2, vì chúng có mối tương quan chặt chẽ với nhau.

 

Các tác giả đã không điều tra xem
liệu sự suy giảm đáp ứng kháng thể quan sát được đối với việc tiêm vaccine
COVID-19 có liên quan đến nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2 bùng phát và mức độ
nghiêm trọng của chúng hay không. Ảnh hưởng của các chất ô nhiễm đối với phản ứng
của vaccine có thể khác nhau và bị che lấp ở những người bị nhiễm lại.

Khi đại dịch COVID-19 và các chiến
dịch tiêm chủng phát triển, nhiều người sẽ phát triển khả năng miễn dịch thông
qua sự kết hợp giữa lây nhiễm và tiêm chủng, được gọi là miễn dịch lai. Nghiên
cứu trong tương lai nên điều tra vai trò của việc tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm
không khí đối với khả năng miễn dịch lai này.

Nhìn chung, kết quả nghiên cứu bổ
sung thêm bằng chứng về tác động bất lợi của ô nhiễm không khí ngay cả ở các
khu vực địa lý nơi ô nhiễm không khí tương đối thấp, ví dụ như Tây Âu. Hơn nữa,
nó nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp chặt chẽ hơn để kiểm soát việc tiếp
xúc với ô nhiễm không khí theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới.

Tuấn Lê (Theo News-medical)

Có thể bạn quan tâm