TP Hồ Chí Minh thiếu điều kiện cơ bản cho phát triển lĩnh vực công nghệ cao

Báo cáo tóm tắt “Quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050” nhận định, quy mô kinh tế, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TP Hồ Chí Minh đạt 1,62 triệu tỷ đồng vào năm 2023, tương đương 63 tỷ USD.

Tăng trưởng GRDP đạt 6,41% trung bình năm trong giai đoạn 2016-2020, xếp thứ 7 cả nước và đạt 5,81%, xếp thứ 26 cả nước vào năm 2023.

Tăng trưởng của TP Hồ Chí Minh vẫn chủ yếu mở rộng theo chiều ngang, với sự gia tăng yếu tố đầu vào là lao động. Về chất lượng tăng trưởng, đóng góp năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) của TP Hồ Chí Minh ở mức đạt 35,62% trong giai đoạn 2011-2020.

Tham luận của chuyên gia tại hội thảo cho rằng mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế của TP chậm thay đổi.

Đáng chú ý, cơ cấu nội bộ ngành công nghiệp của TP Hồ Chí Minh còn lạc hậu, dựa nhiều vào các ngành sử dụng nhiều lao động có hàm lượng khoa học công nghệ thấp. 4 phân ngành có đóng góp cao nhất vào ngành công nghiệp năm 2020 là điện tử, chiếm 28%; may mặc và da giày chiếm 25%; chế biến thực phẩm 15%.

TP vẫn thiếu vắng những điều kiện cơ bản cho phát triển các lĩnh vực công nghệ cao như: nhân lực, nghiên cứu, khoa học công nghệ và các công ty lớn bản địa, những hệ sinh thái công nghiệp, những chuỗi giá trị đồng bộ.

TP Hồ Chí Minh cũng được đánh giá hạn chế trong thu hút FDI do thiếu mặt bằng sản xuất. Trong cơ cấu vốn, FDI chỉ chiếm 13,3%. Vốn của các tổ chức doanh nghiệp trong nước chiếm 52,3%, là nguồn lực đầu tư lớn nhất. Tuy nhiên, lực lượng doanh nghiệp này phần lớn có quy mô nhỏ, trình độ công nghệ thấp, khó tạo ra tăng trưởng về năng suất lao động chung cho nền kinh tế.

Phát biểu tại “Hội thảo tham vấn đối với dự thảo Quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”, ngày 28/2, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, TP Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, cửa ngõ kết nối vùng. Đây là trung tâm kinh tế hàng đầu của cả nước, là đầu tàu, động lực có sức lan tỏa lớn của vùng Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước. TP đóng góp gần 20% GDP cả nước và 25% tổng thu ngân sách.

Tuy nhiên thời gian qua, TP Hồ Chí Minh đối mặt với những khó khăn, thách thức. Nhiều tiềm năng, thế mạnh của địa phương và các đột phá sáng tạo chưa được khai thác hiệu quả. Tăng trưởng kinh tế chưa tương ứng tiềm năng lợi thế, kỳ vọng, vai trò đầu tàu, dẫn dắt đang có xu hướng suy giảm.

Để bảo đảm quy hoạch TP Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 có chất lượng cao, hiệu quả và khả thi, các đại biểu tham dự hội thảo đã tập trung cho ý kiến về việc xác định các vấn đề trọng tâm, các khâu đột phá trong thời kỳ quy hoạch. Theo đó, TP cần xác định lại quan điểm mục tiêu, tầm nhìn trong thời kỳ quy hoạch.

Cần xác định các ngành kinh tế ưu tiên, giải pháp thực hiện các vấn đề về định hướng phát triển các ngành kinh tế biển, công nghiệp cao, kinh tế xanh, công nghiệp bán dẫn, kinh tế tuần hoàn. Đồng thời, tổ chức không gian phát triển, tạo hành lang công nghiệp.

Hà Anh