AI tạo sinh – đấu trường mới trong thiết kế chip điện thoại

AI tạo sinh đã bùng nổ hơn một năm qua, với hàng loạt ứng dụng được tung ra để tạo văn bản, ảnh, âm nhạc và cả trợ lý đa dụng. Các hãng smartphone và chip bán dẫn cũng đang xây dựng phần cứng mới nhất để không bỏ lỡ làn sóng. Dẫn đầu là Pixel 8 của Google, trong khi chip xử lý Snapdragon 8 Gen 3 của Qualcomm cũng sắp ra mắt trong những ngày tới.

Dấu hiệu mới nhất cho thấy các nhà sản xuất điện thoại đang chào đón AI tạo sinh đến từ Google. Dòng Pixel 8 là những mẫu smartphone đầu tiên có khả năng vận hành và xử lý AI tạo sinh Foundation Models của Google ngay trên thiết bị mà không cần kết nối Internet. Hãng cho biết mô hình trên Pixel 8 cắt giảm nhiều so với dịch vụ đám mây, nhưng vận hành trên thiết bị mang đến độ bảo mật và tin cậy hơn khi dữ liệu không sẵn có.

Điều này trở thành hiện thực nhờ chip Tensor G3, với bộ xử lý Tensor (TPU) cải thiện hơn nhiều so với năm ngoái. Công ty thường giữ bí mật về hoạt động của chip AI, nhưng đã tiết lộ một số thông tin như Pixel 8 có số lượng mô hình máy học trên thiết bị cao gấp đôi so với Pixel 6. AI tạo sinh trên Pixel 8 cũng có khả năng tính toán cao gấp 150 lần so với mô hình lớn nhất của Pixel 7.

Google không phải hãng điện thoại duy nhất ứng dụng AI tạo sinh ở cấp độ phần cứng. Samsung hồi đầu tháng thông báo chipset Exynos 2400 đang được phát triển với hiệu năng tính toán AI tăng gấp 14,7 lần so với dòng 2200. Họ cũng đang phát triển công cụ AI cho dòng điện thoại mới sử dụng chip 2400, cho phép người dùng chạy ứng dụng tạo ảnh từ văn bản ngay trên thiết bị mà không cần kết nối Internet.

Chip Snapdragon của Qualcomm là trái tim của nhiều smartphone Android hàng đầu thế giới, khiến người dùng đặt kỳ vọng vào khả năng vận hành AI tạo sinh trên mẫu Snapdragon 8 Gen 3.

Qualcomm đầu năm nay trình diễn một phiên bản ứng dụng tạo ảnh từ văn bản Stable Diffusion chạy trên thiết bị dùng Snapdragon 8 Gen 2. Điều này cho thấy hỗ trợ tạo ảnh có thể là tính năng mới trên chipset Gen 3, nhất là khi Exynos 2400 của Samsung cũng có tính năng tương tự.

Giám đốc cấp cao Qualcomm Karl Whealton nói thiết bị sắp tới “có thể làm gần như mọi thứ bạn muốn” nếu phần cứng của chúng đủ mạnh, hiệu quả và linh hoạt. Ông cho biết mọi người thường xem xét những tính năng cụ thể liên quan đến AI tạo sinh và đặt câu hỏi liệu phần cứng hiện có xử lý được chúng không, và nhấn mạnh rằng các dòng chip sẵn có của Qualcomm đủ mạnh và linh hoạt để đáp ứng nhu cầu của người dùng.

Một số smartphone với RAM 24 GB cũng đã ra mắt năm nay, trở thành dấu hiệu cho thấy chúng có thể được tận dụng cho các mô hình AI tạo sinh. “Tôi sẽ không phát biểu thay nhà sản xuất thiết bị, nhưng dung lượng RAM lớn sẽ mang lại nhiều lợi ích, trong đó có tăng hiệu năng. Năng lực hiểu biết của mô hình AI thường liên quan đến kích thước mô hình huấn luyện”, Whealton cho hay.

Các mô hình AI thường được nạp và nằm liên tục trong RAM, do bộ nhớ flash thông thường sẽ làm tăng đáng kể thời gian tải ứng dụng.

“Mọi người muốn đạt mức 10-40 token mỗi giây. Điều đó sẽ bảo đảm kết quả tốt, mang đến những cuộc đối thoại gần như người thật. Tốc độ này chỉ có thể đạt được khi mô hình nằm trong RAM, đó là lý do dung lượng RAM rất quan trọng”, ông nói.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những smartphone có RAM thấp sẽ bị tụt lại.

“AI tạo sinh trên thiết bị sẽ không đặt mức RAM tối thiểu, nhưng dung lượng RAM sẽ tỷ lệ thuận với mức tăng cường tính năng. Điện thoại có RAM thấp sẽ không nằm ngoài cuộc chơi, nhưng kết quả từ AI tạo sinh sẽ tốt hơn nhiều với sản phẩm có dung lượng RAM lớn”, giám đốc Whealton nhận xét.

Giám đốc truyền thông Qualcomm Sascha Segan đề xuất phương án lai cho những smartphone không thể chứa mô hình AI lớn trên thiết bị. Chúng có thể chứa mô hình nhỏ và cho phép xử lý ngay trên thiết bị, sau đó so sánh và xác nhận kết quả với mô hình lớn trên đám mây. Nhiều mô hình AI cũng đang được thu nhỏ hoặc lượng tử hóa, cho phép chạy trên điện thoại tầm trung và đời cũ.

Theo các chuyên gia, mô hình AI tạo sinh sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trên thiết bị di động sắp tới. Phần lớn điện thoại hiện vẫn dựa vào đám mây, nhưng xử lý ngay trên thiết bị sẽ là chìa khóa để mở rộng độ bảo mật và tính năng hoạt động. Điều này đòi hỏi những dòng chip mạnh mẽ hơn, nhiều bộ nhớ hơn và công nghệ nén AI thông minh hơn.

Điệp Anh (theo Android Authority)